کوالالامپور، مالزی، 8 می (IPS) – مدتهاست که به آفریقایی‌ها وعده داده شده است که آزادسازی تجارت رشد و تحول ساختاری را تسریع می‌کند. در عوض، ظرفیت تولید متوسط، صنعت و امنیت غذایی خود را کاهش داد.
برگ به غرق کردن آفریقا کمک کرد
گزارش برگ 1981 برای مدت طولانی طرح اولیه بانک جهانی برای اصلاحات اقتصادی در آفریقا بوده است. علیرغم عدم حمایت تئوری و تجربه، مزیت نسبی آفریقا در کشاورزی صادراتی فرض می شود.
هنگامی که مداخلات مانع تراشی دولت ناپدید شوند، پتانسیل تولیدی کشاورزان که قبلا سرکوب شده بود، به طور خود به خود به رشد صادراتی دست خواهد یافت. اما از آن زمان تاکنون هیچ رونق پایداری در صادرات محصولات کشاورزی آفریقا وجود نداشته است.
در عوض، آفریقا از یک صادرکننده خالص غذا در دهه 1970 به یک واردکننده خالص تبدیل شد. در طول دو دهه بعد، سهم آن از صادرات غیرنفتی جهان از اوایل دهه 1980 بیش از نصف کاهش یافت.
رشد صادرات از کشورهای جنوب صحرای آفریقا (SSA) از اواخر قرن بیستم عمدتاً توسط سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) از آسیا، به ویژه چین و هند انجام شده است. با این حال، سهم آفریقا از صادرات جهانی کاهش یافته است.
رشد بالای اقتصادهای آسیایی بیشترین سهم را در افزایش قیمت کالاهای اولیه، به ویژه مواد معدنی داشته است، در حالی که از سال 2014 سقوط کرده اند.
کشاورزی ضعیف توسعه یافته است
کشاورزی آفریقا توسط دهه ها سرمایه گذاری کم، رکود و بی توجهی تضعیف شده است. کاهش هزینه‌های عمومی تحت برنامه‌های تعدیل ساختاری (SAPs) همچنین زیرساخت‌ها (جاده‌ها، تامین آب و غیره) را تحلیل برده و تولید را تضعیف کرده است.
بی‌توجهی SAP به زیرساخت‌ها و کشاورزی، بسیاری از کشورهای در حال توسعه را قادر به پاسخگویی به فرصت‌های جدید صادرات کشاورزی کرده است. در همین حال، پیش بینی ها سرنوشت امنیت غذایی آفریقا را نادیده گرفتند.
SAPها رقابت پذیری ضعیف کشاورزی خرده مالکی در آفریقا را تضعیف کرده اند. جای تعجب نیست که انتظار می رفت اکثر فقیرترین و کمتر توسعه یافته ترین کشورهای آفریقایی در سناریوهای آزادسازی تجاری سازمان تجارت جهانی (WTO) دوحه بازنده خالص باشند.
آزادسازی جزئی تجاری ناهموار و کاهش یارانه ها اثرات متفاوتی دارند. آنها بسته به سهم غذا در واردات ملی و هزینه های خانوار متفاوت هستند.
ذهنیت رشدی مطلوب
یک مطالعه بانک جهانی ادعا می کند که کشورهای آفریقایی 16 میلیارد دلار از آزادسازی تجارت “کامل” به دست خواهند آورد. اما این سناریو هرگز برای مذاکرات دور دوحه در نظر گرفته نشد – عملاً دو دهه پیش کنار گذاشته شد.
با این حال، بانک استدلال کرد که SSA به طور قابل توجهی افزایش می یابد زیرا «اشتغال مزرعه، ارزش واقعی تولید و صادرات کشاورزی، بازده واقعی زمین کشاورزی و نیروی کار غیر ماهر، و درآمد خالص واقعی مزرعه در کشورهای دارای کسری سرمایه SSA با سرمایه آزاد به طور قابل توجهی افزایش می یابد. حرکت تجارت کالا.
کل سودهای رفاهی پیش بینی شده برای SSA منهای آفریقای جنوبی کمی بیش از نیم درصد بود. اما پیش‌بینی‌های بانک جهانی از تأثیر کلی آزادسازی تجارت کشاورزی چندجانبه، زیان‌های قابل‌توجهی را برای SSA پیش‌بینی کرد.
منافع جهانی عمدتاً از صادرکنندگان بزرگ مواد غذایی، عمدتاً گروه Cairns، عمدتاً از کشورهای ثروتمند حاصل می شود. جهان ثروتمند مدتهاست که با کشاورزی غیرمستقیم یارانه‌ای بر صادرات محصولات کشاورزی تسلط داشته است.
بنابراین، کاهش یارانه های کشاورزی در شمال باعث افزایش قیمت برخی از مواد غذایی وارداتی در کشورهای در حال توسعه شده است. علاوه بر این، اکثر دولت های آفریقایی نمی توانند به راحتی درآمدهای گمرکی از دست رفته را با سایر مالیات های جدید یا بالاتر جایگزین کنند.
پس از سال‌ها تلاش، کشورهای در حال توسعه عملاً از تلاش برای «همسطح کردن زمین بازی» از طریق کاهش یارانه‌های کشاورزی دولت‌های OECD، تعرفه‌های واردات و موانع غیرتعرفه‌ای دست کشیده‌اند.
دستاوردهای آزادسازی؟
آزادسازی بیشتر تجارت کالاهای تولیدی، که توسط توافقنامه دسترسی به بازارهای غیر کشاورزی WTO (NAMA) تقویت شد، همچنین صنعتی شدن آفریقا را تضعیف کرد.
دسترسی محدود آفریقا به بازار به بازارهای کشورهای ثروتمند از طریق توافق نامه های دسترسی به بازار ترجیحی به جای آزادسازی تجارت تضمین می شود. مکانداویر خاطرنشان کرد که آزادسازی تجارت با پایان دادن به رفتار ترجیحی اتحادیه اروپا بر اساس کنوانسیون لومه، ضررهایی را برای آفریقا به همراه خواهد داشت.
بنابراین، تأثیرات احتمالی آزادسازی تجاری بر آفریقا مختلط و نابرابر شناخته شد. رفاه اقتصادی SSA – به استثنای زامبیا، آفریقای جنوبی و اعضای اتحادیه گمرکی آفریقای جنوبی – قرار بود در یک دهه تا سال 2015 سه پنجم یک درصد افزایش یابد!
توافقنامه دوحه که در آن زمان پیش بینی شده بود بر آزادسازی تجارت تولیدی تاکید داشت. با وجود دستاوردهای برخی از کشورهای در حال توسعه، SSA منهای آفریقای جنوبی 122 میلیارد دلار از دست خواهد داد زیرا SAP ها صنعتی زدایی را تسریع می کنند.
SSA منهای آفریقای جنوبی 106 میلیارد دلار از آزادسازی تجارت کشاورزی به دلیل زیرساخت‌های ضعیف، ظرفیت صادرات و «رقابت‌پذیری» از دست خواهد داد. بنابراین، آزادسازی جزئی تجارت – و کاهش یارانه‌ها – اثرات ناهموار و ترکیبی دارد.
توصیه های سیاسی تقلبی
در مفروضات واقع بینانه تر، دستاوردهای SSA از آزادسازی تجارت کم تر خواهد بود. از آنجایی که رشد اقتصادی معمولاً مقدم بر توسعه صادرات است، تجارت می تواند به تقویت محافل با فضیلت کمک کند، اما به خودی خود نمی تواند ظرفیت و قابلیت های تولیدی را افزایش دهد.
UNCTAD مدتهاست که بر اهمیت رشد برای گسترش تجارت، به ویژه پیوند ضعیف بین سرمایه گذاری و صادرات تاکید کرده است. این امر ناتوانی بسیاری از کشورها در گسترش و تنوع بخشیدن به صادرات خود را توضیح می دهد.
تخصیص مجدد سریع منابع بدون سطوح بالای رشد و سرمایه گذاری بسیار دشوارتر است. از نظر گری هلینر، “شکست های آفریقا مربوط به توسعه است، نه شکست صادرات فی نفسه.” دنی رودریک استدلال می کند که “به حاشیه راندن” آفریقا به دلیل نتایج تجاری نیست.
سقوط صادرات آفریقا در دهه های 1980 و 1990 متضمن “از دست رفتن درآمد سالانه خیره کننده 68 میلیارد دلار آمریکا – یا 21 درصد از تولید ناخالص داخلی منطقه” بود. بیل ایسترلی، اقتصاددان سابق بانک جهانی، SAP را مسئول آن دهه های از دست رفته دانست.
با این وجود، “آفریقا بیش از تجارت نسبت به سایر مناطق در حال توسعه به این معناست که تجارت آن بالاتر از آن چیزی است که از عوامل مختلف تعیین کننده تجارت دوجانبه انتظار می رود.”
آزادسازی تجارت فضای سیاست تجاری، صنعتی، فناوری و سرمایه گذاری را برای کشورهای در حال توسعه به میزان قابل توجهی کاهش داده است. جای تعجب نیست که امنیت غذایی و تولید به ویژه آسیب جدی دیده است.
دفتر IPS ONE
@IPSNewsUNBureau را دنبال کنید
IPS News Bureau UN را در اینستاگرام دنبال کنید
© Inter Press Service (2024) – کلیه حقوق محفوظ استمنبع اصلی: Inter Press Service